VHD staat voor Viraal Hemorragisch Syndroom, het wordt ook wel Rabbit Haemorrhagic Disease genoemd. VHD kent nog meer benamingen; VHS, RHD, RVHD en RCD. Al deze namen zeggen hetzelfde; dit is een infectie bij konijnen die bloederig verloopt. VHD is een virus wat een infectie veroorzaakt in de lever, met als gevolg inwendige bloedingen in allerlei organen. Vooral in de longen, lever en darmen. VHD is een virusinfectie met een dodelijk verloop. Het is zeer besmettelijk. Dit virus bij konijnen lijkt heel erg op een ander virus wat veel voorkomt bij hazen.
Momenteel zijn er twee vormen van VHD bekend. Namelijk het “klassieke” virus en de “nieuwe” variant (RHVD2). Sinds 2015 komt de nieuwe variant steeds vaker voor in Nederland. Het zorgt voor uitbraken met een dodelijke afloop onder konijnen.
VHD wordt door een konijn via de urine en ontlasting verspreid. VHD wordt heel gemakkelijk overgedragen. Het kan bijvoorbeeld overgedragen worden door geplukt gras, maar ook via hooi en vogels. Ook bodembedekking, schoenzolen, vlooien en muggen kunnen VHD overdragen. Het virus kan heel lang overleven op schoenzolen en kleding en kan zelfs tegen vorst. Helaas kan ieder konijn het krijgen en vaak is onduidelijk hoe een konijn de infectie heeft opgelopen. Konijnen jonger dan 6-8 weken blijken niet vatbaar te zijn voor de “klassieke” variant, terwijl de “nieuwe” variant al gezien kan worden bij konijnen die 4 weken oud zijn.
Na een infectie duurt het ongeveer 24-48 uur voordat je konijn ziekteverschijnselen vertoont. Bij de nieuwe variant is dit 3-5 dagen. Daarna is er een hele korte fase van koorts. Dit is het begin van een acuut tot zeer acuut ziekteverloop. In zeer acute gevallen sterft een konijn zonder andere verschijnselen. Heel soms is er een schuimige, bloederige uitvloeiing uit de neus. In ongeveer 70-90% van de besmettingen verloopt de ziekte zeer acuut en zal plotselinge sterfte het enige verschijnsel zijn.
Bij acute gevallen houdt de koorts iets langer aan. Konijnen worden vervolgens ziek en de lichaamstemperatuur daalt. Ook zijn ze suf, eten niet, zijn benauwd en soms vertonen ze epileptische aanvallen. Meestal zitten deze dieren met de kop achterover (in de nek). Vaak overlijden de dieren binnen 72 uur.
Het allerbelangrijkste verschijnsel van zowel de “oude” als de “nieuwe” variant is plotselinge sterfte. Ga met een konijn wat ineens dood in zijn/haar hok ligt, altijd langs de dierenarts. Zeker als je nog meer konijnen hebt.
Helaas is het maar zelden mogelijk om iets aan deze ziekte te doen. Veel konijnen sterven acuut en vaak zie je geen verschijnselen. In hele enkele gevallen is het mogelijk om je dier te ondersteunen en dan toch te laten herstellen. Deze kans is echter heel erg klein.
Belangrijk is om je konijn goed in te enten. Omdat het virus overgedragen wordt door wilde konijnen, is het heel belangrijk te voorkomen dat er direct of indirect contact is tussen wilde konijnen en jouw eigen konijn(en). Je mag dus ook geen groenvoer uit het wild aan je konijn geven als deze niet gevaccineerd is. Enten van je konijn kan bij de dierenarts en is heel belangrijk om niet alleen te beschermen tegen VHD, maar ook tegen myxomatose. Enten van konijnen mag al vanaf 5 weken leeftijd en moet jaarlijks herhaald worden. Vaak wordt dit in het voorjaar gedaan, omdat de besmettingskans het grootst is in het voorjaar en de zomer. Er dienen twee vaccinaties gegeven te worden om je konijn zowel tegen de klassieke als de nieuwe variant te beschermen.
Daarnaast is goede hygiëne net zo belangrijk. Zorg ervoor dat het hok regelmatig schoongemaakt wordt en voorkom dat er wilde dieren bij je konijn in de buurt kunnen komen.