Maagdarmkanaal problemen bij konijnen

Konijnen zijn herbivoren. Ze eten alleen groenvoer, zoals groenten en hooi (gedroogd gras). Hierin zitten voldoende voedingsstoffen, maar ze zijn wel extra lastig om te verteren. Het duurt heel lang voordat hooi goed verteerd is en alle energie opgenomen is. Daarom hebben konijnen een enorm uitgebreid maagdarmkanaal.

De blinde darm, verantwoordelijk voor de vertering van vezels (die in hooi zitten), is heel groot. In vergelijking; wij mensen hebben nog maar een hele kleine blinde darm. Deze blinde darm wordt niet meer gebruikt. Dit komt omdat wij geen gras eten. Omdat het maagdarmkanaal van het konijn zo groot is en belangrijk is, moeten ook wij er goed voor zorgen.

In dit stuk worden de twee grootste groepen behandeld; diarree en verstopping (obstipatie). Er zal vooral de nadruk liggen op het voorkomen van het probleem. Als je konijn problemen heeft met zijn/haar maagdarmkanaal, is het altijd verstandig even contact op te nemen met je dierenarts.

Wat is normaal?
Konijnen zijn afhankelijk van caecotrofie voor hun vitamines en eiwitten. Caecotrofie is het opeten van de eerste ontlasting van de ochtend. Deze keutels worden gemaakt in de blindedarm, in de vroege ochtend. Deze keutels zie je dus niet in het hok liggen. Als een konijn deze keutels niet kan eten, blijven ze vaak plakken aan de achterkant en dit noemen we dan plakpoep.

Diarree bij het konijn
Diarree is een probleem wat veel voorkomt bij konijnen. De darmen werken te snel, waardoor er onvoldoende tijd is voor de vertering. Een van de belangrijkste oorzaak is te weinig vezels. Vezels zitten bijvoorbeeld in hooi. Als een konijn te weinig hooi krijgt, kan het diarree krijgen. Ook een teveel aan brokjes kan diarree geven. Daarnaast worden konijnen soms gevoerd met een gemengd voer, dit is natuurlijk leuk om te zien en te geven, maar vaak worden alleen de lekkere stukjes opgegeten door het konijn. Op deze manier krijgt het konijn niet alle noodzakelijke voedingsstoffen binnen. Ook het niet opeten van de eerste ontlasting in de ochtend, gebitsproblemen (waardoor er niet voldoende op het hooi gekauwd kan worden) of parasieten in de darm, kunnen zorgen voor diarree.

Als je konijn nog eet, drinkt, vrolijk en nieuwsgierig is, hoef je meestal niet direct naar de dierenarts te rennen. Je zou kunnen proberen om je konijn een dagje alleen water en hooi te geven en na deze dag voorzichtig aan weer wat brokjes. Doe een weekje rustig aan met het geven van extra groenten.

Als je konijn niet meer wil eten, of als je denkt dat er een onderliggend probleem is, dan moet je wel even langs de dierenarts. Een konijn mag nooit langer dan 12 niet eten!

Obstipatie bij het konijn
In tegenstelling tot diarree, waarbij de darmen te snel werken, werken de darmen bij obstipatie juist te langzaam. Voor een konijn kan dit heel gevaarlijk zijn. Een konijn moet dagelijks keutelen. Als de keutels heel klein of juist misvormd zijn, kan dit een teken zijn van obstipatie. Een konijn wat meer dan 12 uur niet heeft gegeten of geen keutels heeft gehad, verkeerd in levensgevaar. Hier móet je dus mee naar de dierenarts. Vaak zijn de konijnen lusteloos en liggen ze de hele tijd.

Een belangrijk onderdeel van de behandeling is het op gang krijgen van de bewegingen in het maagdarmkanaal. Vaak zal je je konijn moeten gaan dwangvoeren. Veelal geeft de dierenarts ook medicijnen mee die de bewegingen van het maagdarmkanaal stimuleren.

De oorzaak is vaak onduidelijk en we komen er niet altijd achter. Konijnen met stress en konijnen die te weinig vezels krijgen, hebben een grotere kans op obstipatie. Zorg er dus voor dat je konijn voldoende hooi krijgt en zo min mogelijk stress heeft. Dit laatste doe je door te zorgen voor een geschikt hok en voldoende aandacht.